Slimme meter: werking, wetgeving & prijs 2025 - 2026

Met een slimme meter geef je automatisch je totale energieverbruik en -productie door aan je netbeheerder. Zo krijg je meer inzicht in je energieverbruik. Maar hoe werkt die data-overdracht precies? Ben je verplicht om een slimme meter te installeren? En wat zijn de voordelen en nadelen van zo’n toestel? Je komt het allemaal te weten in dit artikel!

Wat is een slimme meter en hoe werkt die?

Een slimme meter is een digitale meter die je elektriciteitsverbruik en -productie meet. Het is het digitale alternatief voor de traditionele gas- en elektriciteitsmeter. Dankzij een netwerkverbinding via het mobiele GPRS netwerk stuurt het systeem automatisch maandelijks je verbruik en productie door naar je energieleverancier. Zo hoef je zelf geen meterstanden meer door te geven.

Wil je meer info over de slimme meter? Doe een beroep op een erkende zonnepanelen-installateur. Die kan je verder informeren over je energieverbruik, de slimme meter en over de combinatie met zonnepanelen. Ontvang vrijblijvend advies op maat.

Is de slimme meter verplicht in Nederland?

Nee, de slimme meter is op dit moment niet verplicht in Nederland. Al enkele jaren krijgen gezinnen een slimme meter aangeboden, maar je kan die weigeren. Je bent dus niet verplicht om een nieuwe slimme meter aan te schaffen als je dit niet wenst. Zo heb je nog altijd de keuze:

• Oude of digitale meter: is je traditionele meter nog niet aan vervanging toe? Dan kan je deze gewoon behouden. Als je zonnepanelen hebt en je oude meter niet meer werkt, kan je ook kiezen voor een standaard digitale meter. Deze meter bevat enkel een display en stuurt geen data door naar je apps of netbeheerder zoals een slimmer meter.
• Slimme meter: een communicerende, slimme meter is dus niet verplicht.  Vanaf 1 januari 2027 mogen zonnepaneelbezitters echter definitief niet meer salderen. Dit betekent dat je teruggeleverde stroom dan niet meer kan wegstrepen tegen afgenomen stroom. Een slimme meter is dan de meest interessante optie, omdat hij nauwkeurig je afname en injectie registreert. Zo kan je extra besparen met bv. een dynamisch contract of een app om je stroomverbruik (op piekmomenten) bij te houden.

Let op: vanaf 1 januari 2026 analoge meter verboden

Voorlopig kan je de installatie van een slimme meter nog weigeren, maar vanaf 1 januari 2026 is iedereen met een analoge meter wettelijk verplicht die te vervangen. Dit is een gevolg van de energiewet die dan van kracht gaat. Wie weigert, riskeert een dwangsom en boetes. Het goede nieuws? Je oude analoge meter vervangen is vanaf 1 januari 2026 opnieuw gratis.

Het meeste halen uit je slimme meter? Kies dan voor een zonnepanelen installatie. Vergelijk vrijblijvend offertes op maat van vakbedrijven in jouw buurt. Ontvang prijzen op maat.

Kosten slimme meter

De vervanging van oude elektriciteitsmeters verloopt volgens de landelijke uitrol. Is jouw oude meter aan de beurt? Dan is de installatie van een slimme meter volledig gratis. Ook wanneer je na 1 januari 2026 wettelijk verplicht bent om je oude meter te vervangen, betaal je hier niets voor.

Weigerde je de installatie in het verleden en wil je voor het nieuwe jaar een slimme meter installeren? Dan betaal je tot maximaal € 72,60 (incl. btw en plaatsing). Bij woningen zonder gasmeter kan je enkel een slimme meter plaatsen. In dat geval kost de plaatsing € 67,76 (incl. btw en plaatsing). Na aanvraag wordt de meter binnen de 3 maanden geplaatst.

Ontvang persoonlijk advies! Wil je snel een slimme meter met zonnepanelen laten plaatsen? Kom in contact met een erkende specialist via onze offertedienst.

Voordelen en nadelen slimme meter

Een slimme meter biedt heel wat voordelen, maar er zijn ook enkele zaken waar je best rekening mee houdt. Een overzicht:

• Meer inzicht: je krijgt maandelijks een verbruiks- en kostenoverzicht van je energieleverancier. Met een zonnepanelen installatie zie je bovendien ook maandelijks je energieproductie. Zo stem je jouw verbruik makkelijker af op je productie en kan je op een slimme manier energie besparen.
• Geen meterstanden doorgeven: een slimme meter verstuurt automatisch de meetstanden naar de netbeheerder. Je hoeft je dus niet langer bezig te houden met meterstanden doorsturen.
• Dynamisch energiecontract: alleen met een slimme meter kan je kiezen voor een dynamisch energiecontract. Met zo’n contract profiteer je van schommelende stroomprijzen. Zo stem je jouw energieverbruik eenvoudig af op de energieprijzen per uur en bespaar je al snel enkele tientallen euro’s per maand.
• Privacyzorgen: een slimme meter stuurt persoonlijke verbruiksgegevens door naar je netbeheerder. Dit wil zeggen dat je energieleverancier op elk moment inzicht krijgt in je verbruik en deze gegevens voortdurend beschikbaar zijn. Gelukkig is je data sterk beveiligd met een sleutel om datalekken te voorkomen.
• Geen automatische besparing: de slimme meter is slechts een meetinstrument en bespaart zelf geen energie. Wil je minder verbruiken? Dan moet je actief je levensstijl aanpassen of je woning verduurzamen door bijvoorbeeld te isoleren.

Volop profiteren van de voordelen? Combineer een slimme meter met zonnepanelen en bespaar zo flink op je energiefactuur. Vind erkende zonnepanelen installateurs actief in jouw buurt en vergelijk prijzen en adviezen. Start je aanvraag hier!

Aandachtspunten slimme meter

Steeds meer Nederlandse gezinnen hebben al een slimme meter. Maar hoe haal je het meeste uit jouw slimme meter en wat moet je zeker weten?

• Energierekening: je volgt je energiekosten makkelijk op via een app of online toepassing van je netbeheerder. Daar kan je elke dag je stroomverbruik bekijken. Met een digitale meter kan je ook besparen door zogenaamde dynamische contracten. Het daltarief geldt ook nog met een digitale meter. Je piekverbruik wordt ook belangrijker om je energiekosten te berekenen.
• Zonnepanelen: de voorbije jaren werd automatisch een slimme meter geplaatst samen met zonnepanelen. Breid je een bestaande installatie uit of kies je voor een bijkomende installatie? Dan breng je best jouw netbeheerder op de hoogte.
• Gebruikspoorten: via deze gebruikerspoorten kan je slimme toepassingen aansluiten. Beide poorten zijn complementair en geschikt voor verschillende toepassingen. De P1-poort stuurt elke seconde de elektriciteitsdata rechtstreeks uit. Op deze poort sluit je bijvoorbeeld eenvoudig een stekkerbatterij aan om je zonne-energie op te slaan. Via de ‘snelle’ S1-poort worden ruwe data aan een bijzonder hoge frequentie ter beschikking gesteld aan een slimme app of thermostaat.
• Plaatsing: je energieleverancier contacteert je om over te schakelen op een slimme meter. Dit is intussen al voor zo’n 95% van de Nederlandse gezinnen het geval. Toch zijn er nog heel wat huishoudens die nog geen slimme meter hebben. Je kan ook zelf een afspraak maken als je de vorige keer niet inging op het voorstel van een slimme meter.

Zonnepanelen en een slimme meter zijn voordelig!

Ook met een digitale meter zijn zonnepanelen een interessante investering. Dat komt omdat de nadelen van een digitale meter niet opwegen tegen de voordelen van een zonnepanelen-installatie. Je geniet sowieso van lagere stroomkosten en je kan je stroomverbruik beter bijhouden met een digitale meter.

Wil je graag meer weten over de voordelen van zonnepanelen? Neem dan contact op met meerdere erkende installateurs via ons offerteformulier.

Veelgestelde vragen slimme meter

• 
  
  Is een slimme meter verplicht in Nederland?
  Nee, in Nederland is een slimme meter op dit moment niet verplicht. Je kunt de meter weigeren als de netbeheerder deze aanbiedt. Als je oude meter aan vervanging toe is, krijg je wel verplicht een standaard digitale meter. Vanaf 1 januari 2026 ben je wél verplicht om je analoge meter te laten vervangen door een slim of digitaal exemplaar.
• 
  
  Is een slimme meter verplicht bij zonnepanelen?
  Nee, de slimme meter is ook niet verplicht bij zonnepanelen. Toch is het wel sterk aan te raden. Zodra de salderingsregeling stopt (vanaf 2027), is de slimme meter de enige manier om je afname en teruglevering nauwkeurig te registreren en optimaal te blijven profiteren van je zonne-energie.
• 
  
  Hoe kan ik een slimme meter aanvragen?
  Je kunt de slimme meter aanvragen bij je netbeheerder (bijvoorbeeld Liander, Stedin of Enexis). Dit wordt een ‘prioriteitsplaatsing’ genoemd en brengt een eenmalige kost met zich mee. Je netbeheerder informeert je over de exacte procedure en kosten.
• 
  
  Hoe kan ik mijn slimme meter uitlezen?
  De meterstanden worden automatisch uitgelezen door je netbeheerder. Wil je zelf je actuele verbruik inzien? Dan kun je een P1-meter (een energieverbruiksmanager) aansluiten op de P1-poort van je slimme meter. Dit geeft je direct, real-time inzicht in je verbruik via een app.